Ngày 10/12/2019, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 54 và tiếp tục được khẳng định tại Nghị quyết 26 với mục xuyên sốt trong quá trình chỉ đạo và thực hiện, đó là về việc xây dựng tỉnh trở thành phố trực thuộc Trung ương.

Từ định hướng của Nghị quyết 54, tỉnh xây dựng đề án Quy hoạch tỉnh. Nội dung bản quy hoạch cho thấy, Thừa Thiên Huế phát triển theo mô hình đô thị trung tâm và các đô thị vệ tinh trong mối quan hệ gắn kết chặt chẽ giữa đô thị - nông thôn - thiên nhiên, thúc đẩy liên kết vùng; được trải rộng và gắn với các công trình văn hóa di sản như: Làng Cổ Phước Tích, Phá Tam Giang, đầm Cầu Hai, núi Bạch Mã, Hải Vân Quan,... ; do đó, mô hình đô thị trực thuộc Trung ương được xác định là tập hợp đô thị di sản văn hóa và cảnh quan, trong đó đô thị Huế (quận phía Bắc, quận phía Nam) là đô thị hạt nhân và các đô thị: Hương Trà, Hương Thủy, Phong Điền, Chân Mây,… có vai trò hỗ trợ bảo tồn, phát huy giá trị đặc sắc Cố đô và các di sản văn hóa vật thể đã được UNESCO công nhận.

Thừa Thiên Huế đề xuất mô hình thành phố Thừa Thiên Huế trực thuộc Trung ương đến năm 2025 với 9 đơn vị hành chính gồm 2 quận, 3 thị xã và 4 huyện. Đến năm 2030, Thành phố trực thuộc Trung ương với 9 đơn vị hành chính gồm 3 quận, 2 thị xã và 4 huyện; trong đó, đầu tư xây dựng đô thị Chân Mây (gồm Khu kinh tế Chân Mây – Lăng Cô và phần mở rộng đến thị trấn Phú Lộc, các xã ven biển huyện Phú Lộc) đạt tiêu chí đô thị loại III.

Và tầm nhìn năm 2050 Thừa Thiên Huế - thành phố trực thuộc Trung ương với 10 đơn vị hành chính gồm: 4 quận; thành phố Chân Mây; 3 thị xã; 2 huyện; tập trung xây dựng thành phố Chân Mây trở thành đô thị mới, động lực phát triển kinh tế - xã hội sau 2030.

Đồng thời, mô hình đô thị định hướng gắn với việc sắp xếp đơn vị hành chính theo Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH).

Hiện nay, trong lộ trình phát triển, quy mô kinh tế qua các có sự tăng trưởng đáng ghi nhận, nếu như năm 2020, quy mô đạt 55.000 tỉ đồng thì năm 2022 đạt 66.400 tỉ đồng, tốc độ tăng trưởng 8,56% (cả nước 8,02%). So với quy định tại Nghị quyết 26 của UBTVQH, đã đạt được 1,04 lần của quy định. Kế hoạch phấn đấu đến năm 2025, GRDP là 3.500 USD, tự cân đối thu chi ngân sách, thu nhập bình quân đầu người đạt 72 triệu đồng/người xấp xỉ bình quân cả nước…

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương cho biết, để sớm đạt mục tiêu xây dựng thành phố trực thuộc Trung ương, tỉnh đã tập trung xây dựng các chương trình, đề án, ưu tiên đầu tư cho mạng lưới hạ tầng quy mô lớn mang tính liên huyện, liên tỉnh, kết nối các hành lang kinh tế, mạng lưới giao thông vùng, khu vực, quốc tế. Đẩy nhanh tốc độ đô thị hóa, phát triển hệ thống đô thị di sản kết hợp đô thị hiện đại, thông minh để xây dựng thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2025 trên nền tảng bảo tồn và phát huy giá trị di sản, phát huy lợi thế đô thị ven biển; gắn với vị thế 4 trung tâm của vùng và cả nước.

Quy hoạch tỉnh lần này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng tỉnh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương. Tại nhiều hội nghị, hội thảo, các Bộ, ngành Trung ương đánh giá cao bản quy hoạch này, song, tạo ra “thương hiệu Huế” – nhìn từ quy hoạch cần phải rõ ràng hơn.

KTS Trần Ngọc Chính, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng - Chủ tịch Hội quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính bảo rằng, đô thị Huế có sự ảnh hưởng và tầm vóc lớn đối với Việt Nam. Do vậy, quy hoạch cũng cần làm rõ hơn thương hiệu của Huế.

KTS Trần Ngọc Chính cho rằng, trong đề án quy hoạch, tỉnh xác định rõ hơn nữa sự tác động, ảnh hưởng trong mình đặt trong tính liên kết vùng, đặc biệt đối với những tỉnh, thành lân cận.

Quy hoạch tỉnh đóng vai trò quan trọng, song để trả lời những vấn đề  mà quy hoạch đặt ra cần có kế hoạch thực hiện cụ thể. Theo TSKH, KTS Ngô Viết Nam Sơn, đề án Quy hoạch tỉnh đã định hướng phát triển tốt, điều còn lại đó là cơ sở pháp lý đi kèm, đó sẽ là nền tảng để giữ gìn một đô thị văn hóa di sản của miền Trung và cả nước.

Mới đây, Tại kỳ họp chuyên đề lần thứ 14, HĐND tỉnh khóa VII, quy hoạch tỉnh đã được HĐND tỉnh thông qua. Thảo luận, cho ý kiến về nội dung quy hoạch, HĐND thống nhất cao với nội dung của quy hoạch.

Theo đó, trên cơ sở báo cáo thẩm định Hội đồng thẩm định Quốc gia, những tiềm năng, thế mạnh, các khâu đột phá, phương hướng phát triển, không gian phát triển,.. sẽ được tỉnh tiếp tục hoàn thiện để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong thời gia sớm nhất, nhằm hướng đến mục tiêu tổng quát là xây dựng trở thành tỉnh Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.